Trụ sở toà án - Một di sản kiến trúc quí giá của Hà Nội

Cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, sau khi củng cố về cơ bản chính quyền đô hộ trên toàn vùng Đông Dương, người Pháp tập trung các hoạt động xây dựng nhằm biến Hà Nội từ trung tâm hành chính Bắc Kỳ thành thủ phủ xứ Đông Dương thuộc Pháp. Có thể nói đây là giai đoạn mở rộng và xây dựng quy mô bậc nhất ở Hà Nội thời Pháp thuộc.



Một khu phố mới được hình thành theo quy hoạch kiểu Châu Âu từ phía Tây thành cổ tới phía Nam hồ Hoàn Kiếm với những đường phố rộng rãi kiểu ô cờ có đầy đủ các chức năng của một đô thị Châu Âu. Các công trình kiến trúc công cộng quy mô lớn cũng bắt đầu được xây dựng tại các địa điểm có thể coi là đắc địa trong thành phố: những vị trí án ngữ các trục đường lớn, tầm nhìn đẹp và có thể tạo ra những điểm nhấn không gian đô thị.

Trụ sở Toà án (ảnh chụp đầu thế kỷ 20)

Một loạt công trình hành chính tiêu biểu cho quyền lực của người Pháp trên xứ sở Đông Dương đã được xây dựng ở Hà Nội như Phủ Toàn quyền, Dinh Thống sứ & phủ Thống sứ, Toà án; trong đó trụ sở Toà án được coi là một công trình kiến trúc lớn thời bấy giờ. Công trình do kiến trúc sư, chánh sở kiến trúc trung ương Auguste Henri Vildieu thíêt kế năm 1905.



Toạ lạc trên một khu đất rộng được giới hạn bốn bốn tuyến phố, trong đó có hai đại lộ lớn lúc bấy giờ là Boulevard Carreau ( phố Lý Thường Kiệt ) và Boulevard Rollandes ( phố Hai Bà Trưng ), công trình có mặt chính hướng ra một giao lộ lớn được tạo thành bởi Boulevard Carreau, Rue Jean Soler ( phố Thợ Nhuộm ) và Rue Lambert ( phố Dã Tượng ) và là công trình án ngũ tuyến phố Lambert tạo ra một điểm nhấn kiến trúc cho khu vực.

Mặt chính công trình với hàng cột Doric và cầu thang lên chính sảnh

Mặt bằng không gian toà nhà được cấu trúc kiểu đối xứng qua trục trung tâm gồm năm tầng: hai tầng chính, tầng áp mái, tầng mái & tầng hầm. Tầng hầm nửa nổi nửa chìm, cao 1,6m, được cấu tạo bởi các cuốn vòm xây gạch, xung quanh bố trí các cửa thông gió; tầng này đơn thuần mang chức năng cách ẩm cho sàn tầng 1. Tầng mội có khu vực trung tâm là một sảnh lớn với lối vào chính từ phía trước & hai lối vào nhỏ từ phía sau nhà, từ đây có các hành lang rộng tới 2,9m toả ra hai cánh nhà, nơi bố trí các phòng làm việc hàng ngày của các chuyên viên, nhân viên toà án và một phòng xử án nhỏ.



Khối phòng làm việc được bố trí theo kiểu hành lang bao quanh nên việc lấy ánh sáng & thông gió tự nhiên phải thông qua hệ thống cửa sổ hành lang qua các cửa ra vào mở rộng. Các phòng phụ, cầu thang phụ được bố trí ở hai đầu hồi nhà và nhô hẳn ra so với khối phòng chính. Tầng hai bao gồm một sảnh trung tâm, hai phía là các phòng xử án lớn, phía sau phòng xử án là các phòng nghị án, phòng làm việc của chánh án & các thẩm phán. Khối phòng này cũng được bố trí theo kiểu hành lang bao quanh. Sảnh và các phòng xử án có cấu trúc thông tầng nên có độ cao khá lớn. Tầng ba chỉ bố trí một số kho nhỏ và các hành lang liên kết do khu vực trung tâm là không gian thông tầng của sảnh và các phòng xử án ở tầng hai. Tầng mái có diện tích khá lớn được bố trí các kho lưu trữ tài liệu cùng hệ thống hành lang bao quanh.

Thang lên chính sảnh

Giao thông theo phương đứng của toà nhà được đảm trách bởi một hệ thống cầu thang hoàn chỉnh gồm hai cầu thang ngoài rộng tới 4,3m dẫn từ sân trước lên chính sảnh tầng hai. Phía trong nhà có cầu thang chính rộng rãi cấu tạo theo hình chữ T nối giữa sảnh tầng 1 và sảnh tầng 2, đầu hồi là các thang phụ đảm trách giao thông từ tầng 1 lên tầng mái.



Hình khối kiến trúc của công trình được thiết kế theo dạnh đối xứng kiểu mặt gương qua trục trung tâm với việc sử dụng tỷ xích lớn tạo ra một khối toà nhà hình chữ H rất đường bệ và trang trọng. Khối trung tâm được thiết kế với bộ mái nhô cao, được đỡ bởi hàng cột theo thức Doric La Mã, kết hợp với hai cầu thang ngoài hình chữ L được trang trí cận trọng tạo ra điểm nhấn làm tăng tính oai vệ của toà nhà. Đây không chỉ là nét độc đáo của công trình so với các toà nhà Tân cổ điển ở Hà Nội mà cũng là nét độc đáo khi so sánh với các toà án theo phong cách Tân cổ điển ở chính nước Pháp. Hai cánh nhà được thiết kế với nhịp điệu nhỏ hơn, giữa các cửa là hàng cột giả theo thức Ionic với dáng vẻ nhẹ nhàng càng làm tôn nối khối trung tâm. Cuối hai cánh nhà là hai khối hình chắc đậm nhô mạnh ra phía trước tạo ra sự kết thúc khoẻ khoắn theo phương ngang và góp phần làm tăng vẻ hoành tráng cho toà nhà.

Hàng cột trong sảnh tầng hai





Chi tiết trang trí cửa mái

Theo phương đứng thì tầng hầm và tầng một được tổ chức như một khối chắc đặc với lượng mở cửa không lớn, kết hợp với các yếu tố trang trí theo phương ngang tạo thành một bệ đỡ vững chắc cho toà nhà. Tầng hai và tầng ba được phối kết bởi các hàng cột Doric và Ionic với các cửa sổ chạy dọc theo phương đứng tạo không khí tương phản mạnh với khối tầng một. Kết thúc công trình theo phương đứng là một mái Marsard kinh điển với độ cao nổi trội ở khối trung tâm kết hợp với hệ thống cửa mái được trang trí khá cầu kỳ theo hình thức Fronton La Mã.



Với phương cách bố cục hình khối kiến trúc theo tinh thần Tân cổ điển một cách chuẩn mực cùng các hình thức trang trí được cân nhắc kỹ lưỡng, trụ sở Toà án rất xứng đáng với sự khen nhận của các chuyên gia kiến trúc Nhật Bản là “tác phẩm đẹp nhất trong kiến trúc nhà công cộng thời kỳ đầu” (finest work of early public architecture)[1]. Nằm trong nhóm bộ ba công trình hành chính – công quyền tiêu biểu thời kỳ Pháp thuộc, trụ sở Toà án không chỉ có giá trị về mặt kiến trúc mà còn có những giá trị đặc biệt về mặt lịch sử và văn hoá, do vậy vấn đề bảo tồn công trinh này cần được đặt ra một cách nghiêm túc. Ngoài việc bảo tồn tính nguyên gốc của toà nhà, vấn đề quy hoạch tổng thể khu vực lân cận công trình cũng phải được cân nhắc cẩn trọng. Rất tiếc là tầm nhìn hiện nay đã không còn nên chúng ta không thể cảm nhận trụ sở Toà án như bản nguyên vốn có của nó, nên chăng tạo ra một quảng trường rộng phía trước để việc cảm thụ toà nhà được đầy đủ hơn (?)



--------------------------------------------------------------------------------

* [1]. Fujimori Terunobu và cộng sự: Bảo tồn di sản kiến trúc Hà Nội, Nhà Xuất bản Xây dựng, 1997.



KTS. Trần Quốc Bảo

Giảng viên Khoa Kiến trúc và Qui hoạch, ĐH Xây dựng / Nhóm nghiên cứu Kiến trúc Hà Nội cận-đại (GRAH)

Mobile : 0903255640 / E-mail: tqbao2000@gmail.com Địa chỉ email này đã được bảo vệ từ spam bots, bạn cần kích hoạt Javascript để xem nó.

Mộc decor by source : Ashui

Xem tiếp tại đây

Thiết kế kiến trúc - Sinh thái hay lợi nhuận

Thiết kế kiến trúc - Sinh thái hay lợi nhuận

Những tháng cuối năm 2009 và đầu năm 2010, thị trường bất động sản đã có nhiều dấu hiệu ấm lên. Tuy nhiên, với nhiều nhà đầu tư, việc quyết định xây dựng tòa nhà hoặc thiết kế các khu đô thị mới đang có những sự chi phối nhất định. Đó là nhà đầu tư phải lựa chọn giữa thiết kế kiến trúc sinh thái để giảm thiểu ô nhiễm môi trường hay vì lợi nhuận.

Tăng sinh thái sẽ giảm lợi nhuận

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM, cho biết, hiện nay trong lĩnh vực xây dựng có xu thế thiên về kiến trúc sinh thái mà nhiều nước trên thế giới đã và đang ứng dụng. Tại Việt Nam, khái niệm tòa nhà sinh thái hoặc thân thiện với môi trường khá non trẻ, chỉ mới xuất hiện khoảng 3 năm trở lại đây, nhưng dự báo sẽ phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, không ít chủ đầu tư vẫn còn băn khoăn: Chỉ đơn giản nhất như nếu tăng diện tích cây xanh thì cũng đồng nghĩa với việc chủ đầu tư phải cắt giảm một phần diện tích xây dựng, do đó cũng sẽ giảm lợi nhuận của mình. Điều này thì không phải chủ đầu tư nào cũng sẵn lòng chấp nhận.

Khách sạn Majestic - tòa nhà xanh. Ảnh: ĐỨC TRÍ

Ông Nguyễn Hoàng Minh Vũ, Giám đốc Trung tâm Tiết kiệm năng lượng - Bộ Xây dựng, cho biết, trung bình mỗi năm, các tòa nhà tiêu thụ 20% năng lượng điện. Và cùng với tốc độ gia tăng số lượng tòa nhà cao ốc 15%/năm hiện nay, thì lượng điện tiêu thụ trong tương lai sẽ còn rất lớn, trong khi nguồn cung ứng điện của nước ta đang thiếu trầm trọng. Do đó, nếu chúng ta thúc đẩy các dự án xây dựng theo hướng các tòa nhà cao ốc sinh thái sẽ phần nào giúp giảm áp lực lên lĩnh vực cung cấp năng lượng. Để làm được điều này, chủ đầu tư có thể kết hợp thiết kế xen lồng kiến trúc sinh thái vào trong xây dựng. Đơn cử như thiết kế kết hợp tăng cường sử dụng ánh sáng mặt trời và thông gió tự nhiên; sử dụng trang thiết bị, vật liệu xây dựng tiết kiệm năng lượng hoặc sử dụng năng lượng mặt trời... Chỉ có điều, chi phí đầu tư xây dựng theo hướng này sẽ tăng hơn 15%-20% chi phí xây dựng thông thường. Việc này ảnh hưởng nhất định đến giá thành sản phẩm và sức cạnh tranh trên thị trường. Tuy nhiên, với xu hướng phát triển bền vững như hiện nay thì người tiêu dùng sẽ dễ dàng chấp nhận những sản phẩm sinh thái vì lợi ích lâu dài của chính mình và xã hội.

Hệ thống pin mặt trời tại Khách sạn Majestic

Thiệt trước mắt để lợi lâu dài

Theo các chuyên gia, chi phí mua sắm thiết bị ban đầu là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư, nhưng chi phí trong suốt quá trình khai thác dự án mới là quan trọng. Hiện tại ở nhiều nước trên thế giới, việc sử dụng các loại công nghệ, thiết bị tiết kiệm năng lượng hoặc công nghệ và thiết bị sử dụng nguồn năng lượng mới đã trở nên phổ biến.

Riêng tại Việt Nam, do người tiêu dùng chưa quan tâm nhiều đến các giải pháp tiết kiệm năng lượng, cộng với giá thành sản phẩm khá cao, nên loại hàng này chưa được tiêu thụ phổ biến trên thị trường. Đại diện Công ty cổ phần Phích nước Rạng Đông cho biết, công ty tung ra thị trường sản phẩm đèn huỳnh quang và chất lưu điện từ, điện tử tiết kiệm điện, nhưng việc tiêu thụ sản phẩm cũng gặp khó khăn, vì giá thành đắt gấp đôi sản phẩm cùng loại nhưng không tiết kiệm điện.

Ông Nguyễn Kim Đỉnh, Chủ tịch Tập đoàn Kim Đỉnh, cho biết nếu chủ đầu tư chọn thiết bị sử dụng năng lượng mặt trời thì chắc chắn sẽ tăng chi phí đầu tư khoảng 15% – 40% chi phí đầu tư thiết bị thông thường. Thế nhưng theo ông, về lâu dài người tiêu dùng sẽ không phải chi trả thêm khoản chi phí nào từ việc sử dụng thiết bị này cho đến hết vòng đời sản phẩm.

Ông Nguyễn Hoàng Minh Vũ cho biết thêm, để tăng cường yếu tố sinh thái, thân thiện với môi trường trong các công trình nhà cao tầng, Bộ Xây dựng đã ban hành quy chuẩn xây dựng các tòa nhà phải sử dụng hiệu quả năng lượng. Quy chuẩn có hiệu lực từ năm 2005, nhưng việc áp dụng trong các công trình xây dựng trên thực tế còn hạn chế vì rào cản về tâm lý vị lợi nhuận của các chủ đầu tư. Tuy nhiên, việc phá bỏ các rào cản trên chỉ còn là thời gian ngắn vì những quy định về vấn đề tòa nhà xanh được thiết lập ngày càng chặt chẽ hơn.

Gần đây nhất, Bộ Tài chính đã và đang xây dựng quy định về thuế môi trường. Tổng cục Du lịch vừa đưa ra tại cuộc họp bàn về việc xây dựng hình ảnh khách sạn sinh thái. Theo đó, đầu năm 2011 sẽ triển khai thí điểm cho các khách sạn từ 3 đến 5 sao trên địa bàn Hà Nội; đến năm 2012, việc cấp nhãn sinh thái sẽ được triển khai đến các khách sạn trên toàn quốc.

Theo bà Đào Hoàng Liên, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Xanh TPHCM, việc "xanh hóa" các tòa nhà đã và đang là xu thế bắt buộc mà nước ta cũng như thế giới đang hướng đến. Việc bắt buộc có thể xuất phát từ quy định, nhưng cũng có thể xuất phát từ áp lực thị hiếu người tiêu dùng. Do đó, cải thiện hình ảnh sản phẩm của mình theo hướng thân thiện môi trường là cách hiệu quả nhất, nếu các chủ đầu tư muốn thu hút người tiêu dùng đến với mình.

Mộc Blog by source SGGP

Xem tiếp tại đây

Giàn dây leo trong không gian vườn

Giàn dây leo trong không gian vườn

Giàn dây leo còn được gọi là Pergola, tên một thị trấn Ý nhỏ xinh. Tên gọi đã phảng phất hình hài thời Phục Hưng thần thánh, ngôi nhà có giàn leo xinh, nơi bắt đầu cuộc tình thi vị.

Mái hiên pergola giờ cũng không còn là xa lạ đối với những ngôi nhà vườn hiện đại. Chúng được sử dụng với mục đích trang trí là chủ yếu nhưng đôi khi còn có những công năng khác nữa.

Góc vườn ấm cúng

Sử dụng mái hiên như bộ khung cho giàn hồng leo tạo nên góc vườn xinh đẹp và ấm cúng với một bàn trà nho nhỏ. Một khu tránh nắng tuyệt vời trong những trưa hè hay một buổi ăn tối ấn tượng với những cây nến.

Một cách trang trí ấn tượng với mái hiên pergola

Lối vào dịu dàng

Quần thể kiến trúc sinh động

Những chiếc pergola hình nan quạt gắn trên lối vào này là một kiểu kiến trúc được áp dụng nhiều trong các khu nhà vườn kiểu Pháp. Nó đem lại nét dịu dàng cho những kết cấu bê tông cứng ngắc. Nếu biết kết hợp nhuần nhuyễn với những vườn cây và những kết cấu bên cạnh nữa thì sẽ tạo nên một quần thể kiến trúc sinh động hơn.

Một nơi tránh nắng

Nơi tránh mưa tránh nắng hiệu quả

Một kiểu pergola không truyền thống với mái che vừa tránh mưa vừa tránh nắng hiệu quả. Khác với các loại mái hiên pergola thông thường chỉ có những thanh dầm và thanh đan, mái hiên bằng tôn hình vòng cung này là một kiểu kiến trúc lạ mắt và hiệu quả cho những vùng nắng lắm mưa nhiều như Việt Nam.

Kết hợp phong thủy

Hiên nhà rộng rãi với mái pergola

Một chiếc hiên nhà rộng rãi với mái pergola và một dòng nước nhỏ chảy róc rách phía dưới được dùng làm nơi thư giãn hiệu quả. Đây cũng là một cách tạo phong thủy tốt cho ngôi nhà trong những trường hợp cần thiết. Nếu không đủ điều kiện để tạo dòng suối nhỏ, có thể thay thế bằng một vòi phun nước nhỏ tuần hoàn trong một bể chứa.

Patio xinh xắn

Kiểu kiến trúc Địa Trung Hải

Những góc patio luôn đẹp và đặc sắc hơn nhờ các mái pergola với kiểu kiến trúc Địa Trung Hải. Kết hợp với cây cối và núi đồi xung quanh tạo nên một phong cảnh như dưới trời Tuscany thơ mộng. Nhớ bổ sung thêm một sàn gạch gốm và những viên gạch block lát lối đi cho đồng bộ.

Một mảng tranh nghệ thuật

Góc nhìn lạ mắt cho khu vườn

Một bức tường gạch kính "hở hang" tạo nên một góc nhìn lạ mắt cho góc vườn với một mái pergola sơn màu gỗ. Một kiểu tạo hình vừa chính thống lại vừa phá cách.

Như một chi tiết kiến trúc đẹp mắt

Mái hiên được thiết kế đẹp mắt

Những mái hiên được thiết kế kỹ càng như thế này mang lại ấn tượng về người chủ nhân kỹ tính và sành điệu. Nó không chỉ là một chi tiết trang trí cho khu vườn mà còn là một phần không thể tách rời của toàn bộ quần thể kiến trúc xung quanh.

Mộc decor by source Afamily

Xem tiếp tại đây